Kleur begrijpen is super belangrijk in interieurs. Het is de basis van interieurontwerp en het maken van een goed kleurenpalet en materialenpalet. Om materiaalpaletten te maken, is het belangrijk dat je begrijpt hoe kleur wordt toegepast op materiaal. Ik neem je graag mee in de wereld van kleuren en help je kleur te begrijpen door middel van een kleurenwiel.
Een kleurenwiel heb je vast wel eens voorbij zien komen, bijvoorbeeld op de middelbare school, of later in je leven. Waarom komt een kleurenwiel van past bij het samenstellen van een kleurenpalet? Je hoeft niet alle kleurcombinaties te onthouden - dat is echt onmogelijk. Alle informatie die je nodig hebt vind je op het kleurenwiel. Easy peasy.
Binnen het kleurenwiel vind je drie soorten kleuren:
Laten we beginnen met primaire kleuren
Je hebt vast wel eens geleerd over de drie primaire kleuren: rood, geel en blauw. Deze kleuren kun je niet mixen, deze kleuren bestaan gewoon. Met deze drie kleuren heb je de basis voor alle andere kleuren die je maar kunt bedenken binnen interieurs. Denk aan kunstwerken, maar ook aan kleuren op je muur, accessoires, etcetera.
Kun je ontwerpen met alleen primaire kleuren? Absoluut. Hieronder vind je een aantal voorbeelden van interieurs die ontworpen zijn met primaire kleuren.
Vind je deze combinatie een beetje heftig? Dan kun je ook de primaire kleuren mixen met neutrale tinten. Denk bijvoorbeeld aan witte en grijze muren, accenten van zwart - denk aan zwarte trapleuningen of plinten - en een pop van kleur met bijvoorbeeld een rode kast, gele lamp en blauw kunstwerk. Zo maak je het niet overweldigend, maar zorg je wel dat er nadruk ligt op specifieke items in je interieur. En dat maakt je interieur interessant.
Met de primaire kleuren kun je gaan mixen, zodat je op verschillende secundaire kleuren komt. De secundaire kleuren uit het kleurenwiel zijn violet (dit is géén paars), oranje en groen. Om tot die kleuren te komen, moet je twee primaire kleuren met elkaar mengen.
De rekensom is eigenlijk heel gemakkelijk:
Natuurlijk is zijn de mogelijkheden met deze zes kleuren een beetje beperkt. Gelukkig kunnen we met de primaire en secundaire kleuren nog veel meer tertiaire kleuren maken. Tertiaire kleuren maak je door een primaire en secundaire kleur met elkaar te mengen, waardoor je uitkomt op geeloranje, geelgroen, blauwgroen, blauwviolet, roodviolet en oranjerood. Zo maak je deze kleuren:
Nu heb je in totaal 12 kleuren in het kleurenwiel waar je mee aan de slag kunt. Wat goed is om te onthouden, is dat het kleurenwiel één specifieke volgorde heeft: de kleuren staan op regenboog-volgorde. Dit is de wetenschap achter het kleurenwiel. Het maakt niet uit welk kleurenwiel je gebruikt, als je deze volgorde maar aanhoudt.
De primaire, secundaire en tertiaire kleuren in het kleurenwiel zijn natuurlijk alleen maar de basiskleuren. Vanuit hier bevat het kleurenwiel allerlei tinten en tonen waarmee je de kleur lichter, donkerder, harder of zachter maakt. Maar hoe kom je dan aan die verschillende tinten?
Deze tinten en tonen vind je op de achterkant van je kleurenwiel.
Als we kijken naar een specifieke kleur - bijvoorbeeld oranje - dan zie je dat deze verschillende tinten heeft. Van buiten naar binnen is er eerst wit toegevoegd. Zo is de kleur meer een perzik-kleur. Daarna zie je een toon met grijs, waardoor je duidelijk een oppervlakkigere toon ziet dan het lichte oranje. Het is nu meer tussen bruin en oranje in. Als laatste zie je een donkerdere toon waar zwart aan toe is gevoegd. Nu wordt het echt meer een bruinachtige kleur. Zo kun je spelen met de verschillende tinten en tonen van een kleur om tot een mooi kleurenpalet te komen.
De volgorde van het kleurenwiel is met opzet zo opgesteld. Er is een duidelijke splitsing tussen twee kleurgroepen: warme en koele kleuren. De warme kleuren zijn van geel tot roodviolet. De koele kleuren zijn van violet tot groengeel.
Met kleurwaardes kun je gaan spelen met verschillende varianten van kleur en welk effect deze hebben op menselijke emoties. Ruimtes met bepaalde kleuren, bepaalde gradaties van warme of koele kleuren en lichte of donkere tinten, hebben impact op de sfeer die je ervaart wanneer je een ruimte binnen komt.
Kleurwaardes kun je opdelen in drie onderdelen: hoge waarde, medium waarde en lage waarde.
In bovenstaand voorbeeld zie je een duidelijk voorbeeld van een ruimte met hoge kleurwaardes. De reden dat dit een hoge kleurwaarde heeft, is omdat het veel wit en neutrale tinten bevat. Er komt veel natuurlijk licht binnen en daardoor is alles licht en levendig. Levendigheid, een gevoel van balans, rust, frisheid en energiek zijn de algemene associaties bij hoge kleurwaardes, afhankelijk van de toepassing.
Om het contrast te laten zien, vind je hierboven een voorbeeld van een ruimte met lage kleurwaardes. Je voegt dus zwart toe aan de gekozen kleuren om ze donkerder te maken. Een goede ruimte met lage kleurwaardes lokt een gevoel van gezelligheid uit. Het kan ook een intrigerende en mysterieuze ruimte zijn, met een vleugje luxe. Afhankelijk van hoe je lage kleurwaardes in een stijl toepast, lokt het andere emoties bij je op. Vrijwel het enige wat je ziet dat hoge kleurwaardes heeft, is wat er buiten gebeurt. Zeker in dit soort ruimtes kun je heel goed met verlichting spelen, om de aandacht ergens op te vestigen.
Het valt je waarschijnlijk wel vaker in interieurs op dat er contrast wordt toegepast met lichte en donkere tonen. Bijvoorbeeld in een keuken kun je zien dat het bovenste deel (de muur en het plafond) voorzien zijn van een kleur met een hoge kleurwaarde, waar juist de keukenkastjes en de vloer een lage kleurwaarde hebben. Door zo te spelen met deze waardes, maak je een ruimte gebalanceerd, harmonieus en uniek.
Je hebt vast wel eens gehoord van dit woord, maar wat betekent het eigenlijk? In de basis komt het neer op tinten en tonen uit eenzelfde kleur. Kijk bijvoorbeeld eens naar blauwgroen en de tonen die je daaronder ziet. Als je al die kleuren bij elkaar gebruikt, creëer je een monochroom schema.
Een analoog kleurenpalet bestaat uit twee of meer kleuren die naast elkaar staan op een kleurenwiel. Je kunt tot vijf aangrenzende kleuren gebruiken om een analoog kleurenpalet te creëren. Dus pak een kleur en kijk naar welke andere aangrenzende kleuren hier het beste bij passen in je kleurenpalet.
Complementaire kleuren met elkaar combineren wordt in interieurs veel gedaan. Complementaire kleuren zijn kleuren die aan tegenovergestelde kant van het kleurenwiel staan. Zo staat groen direct tegenover rood en staat blauw direct tegenover oranje. En zo kun je doorgaan tot je het hele wiel hebt bekeken.
Als je in interieurs gaat werken met complementaire kleuren krijg je de meest levendige kleurcombinaties die je kunt bedenken. Denk eens aan kers: de traditionele kleuren zijn rood en groen. Dit zijn dus complementaire kleuren en geven de pop of color waar we niet omheen kunnen.
Let wel op dat je complementaire kleuren in balans houdt. Het kan namelijk overweldigend overkomen. Dus gebruik je een complementaire kleur in een ruimte, zorg dan dat je neutrale tinten gebruikt om de ruimte in balans te krijgen. Zo creëer je meer harmonie in je interieur.
Naast een complementair kleurenpalet kun je ook gebruik maken va neen split-complementair kleurenpalet. Dit houdt in dat je drie complementaire kleuren met elkaar combineert. Op het midden van je kleurenwiel zie je pijltjes staan die aangeven met welke twee kleuren je de hoofdkleur goed kunt combineren. Pak je bijvoorbeeld violet als je primaire kleur, geeft het kleurenwiel aan dat je deze kleur goed kunt combineren met geeloranje en geelgroen. Ook hier geldt: voeg wat neutrale tinten toe om het interieur in balans te krijgen.
Op het kleurenpalet vind je ook een driehoek waarmee je kleuren kunt combineren. Dit noemen de de triade, of een drieklank kleurencombinatie. Zo kun je uitvinden welke kleuren in het triade systeem zitten, deze kleuren zijn op gelijke afstand van elkaar te vinden. Dus heb je rood als primaire kleur, dan kun je daar geel en blauw aan toevoegen (denk ook aan het eerder genoemde primaire kleuren palet).
Als laatste vind je de mogelijkheid om een tetrad kleurenpalet te maken met het kleurenwiel. Op het wiel staat een vierkant een rechthoek, waarmee je ziet welke kleuren je met elkaar kunt combineren. Het is aan jou of je dit met het vierkant of rechthoek wil doen. Pak je bijvoorbeeld het vierkant, dan kun je roodviolet combineren met oranje, geelgroen en blauw. Pak je de rechthoekige versie, dan kun je bijvoorbeeld violet, oranje, geel en blauw met elkaar combineren.
Je kunt het kleurenwiel zo draaien dat je precies ziet welke kleurcombinaties je kunt maken. Speel ermee en vind uit welke kleuren het beste met elkaar combineren. En nog veel belangrijker: welke kleuren jij mooi bij elkaar vind passen.
Je vraagt je misschien af: waarom is het belangrijk om over deze kleurencombinaties te leren? Er zit wetenschap achter het kleurenwiel. Er is een reeks kleuren die voortkomt vanuit de drie primaire kleuren. Het is belangrijk om te weten hoe je goede kleurcombinaties maakt, zodat je harmonie in je woning creëert. Zodra je deze kleurencombinaties goed begrijpt, kun je dit zichtbaar maken in je interieur. Uiteindelijk kun je deze tonen weer gebruiken voor materialen in je interieur.
